Cá tầm, loài cá nước lạnh nổi tiếng ở vùng cao nguyên, thường được nuôi tại các khu vực suối đầu nguồn và lòng hồ thủy điện lớn, nơi có nhiệt độ thấp và nguồn nước sạch. Tuy nhiên, một mô hình nuôi cá tầm trong ao đất đã được thử nghiệm thành công và hiện đang tìm kiếm các nông hộ để chuyển giao kỹ thuật nuôi cá nước lạnh với chi phí hợp lý.
Ông Lê Văn Diệu, Phó Giám đốc Trung tâm Quốc gia Giống thủy sản nước ngọt miền Trung, cho biết kể từ tháng 3/2023, Trung tâm đã triển khai mô hình nuôi cá tầm trong ao đất. Đây là dự án được thực hiện theo yêu cầu của huyện Đức Trọng. Ông Diệu chia sẻ rằng, khác với các mô hình nuôi cá nước lạnh thông thường tại Lâm Đồng như bể xi măng lót bạt hay bể composite có hệ thống chảy từ nguồn suối hoặc vùng nước hồ thủy điện sâu và mát, Trung tâm đã quyết định thử nghiệm một mô hình nuôi cá đặc biệt.
Ông Diệu giải thích rằng, không chỉ có những loại cá tầm yêu cầu nước lạnh, mà còn có nhiều loại cá tầm có thể thích ứng với nhiệt độ nước trung bình. Do đó, dự án đã quyết tâm thực hiện mô hình nuôi cá tầm trong ao đất, tận dụng ao nuôi truyền thống ở những vùng không có nước chảy.
Mô hình nuôi cá tầm trong ao đất đã được thử nghiệm thành công
Dẫn khách tham quan ao nuôi cá tầm, ông Lê Văn Diệu cho biết ao nuôi chỉ là ao đất bình thường, không cần quá sâu, chỉ cần độ sâu từ 1,5 m đến 1,7 m là đủ. Sau đó, bà con có thể làm lồng với chiều cao từ 1,3 m trở lên. Lồng được làm bằng khung sắt, ngăn khoang cá bằng lưới nhựa, phía dưới có lớp lưới dày lót đáy.
Ông Lê Văn Diệu chia sẻ: “Lồng nuôi cá tầm trong ao đất không cần thiết phải quá phức tạp. Hiện tại, chúng tôi sử dụng cả lồng nổi và lồng cố định. Đáy lồng chỉ cần cách đáy ao khoảng 30 cm là đủ để tạo điều kiện sống và phát triển cho cá. Đây là công nghệ đơn giản nhất, chỉ cần ao nuôi và lồng, không cần thêm các công nghệ phụ trợ khác."
Theo ông Diệu, từ tháng 3/2023, Trung tâm đã thả thử nghiệm cá tầm giống Siberia vào ao đất với mật độ từ 10 đến 13 con/m2, thấp hơn so với hình thức nuôi nước chảy truyền thống. Mỗi con cá giống nặng khoảng 50 gam, đến nay đã có những con đạt từ 2 đến 3 kg, tỷ lệ sống đạt 75%, tương đương với cá tầm nuôi trong các mô hình nước chảy. Điều này chứng tỏ rằng nuôi cá tầm trong ao đất đạt hiệu quả không thua kém so với các phương pháp nuôi cá tầm truyền thống khác ở Lâm Đồng như nuôi trong lòng hồ hay trong bể lót bạt.
Hiện tại, bầy cá tầm nuôi trong ao đất đã có thể xuất bán, với nhiều con đạt cân nặng vượt trội, và mô hình này đã được đánh giá là thành công xuất sắc.
Nuôi cá tầm trong ao đất đạt hiệu quả không thua kém so với các phương pháp nuôi cá tầm truyền thống khác
Ông Diệu cho biết, công nghệ nuôi cá tầm trong lồng trong ao đất khá đơn giản, phù hợp với hầu hết các nông hộ ở hai vùng Đức Trọng và Lâm Hà. “Chúng tôi khuyến khích nông dân, những nông hộ đã có sẵn ao đất và đang nuôi các loại cá khác, đầu tư để chuyển sang nuôi cá tầm. Một ao rộng 1.500 m2, kể cả chi phí lồng và giống cho 1.500 con cá, chỉ khoảng 300 triệu đồng. Trong một năm, có thể thu hoạch 2,5 tấn cá, mang lại doanh thu 500 triệu đồng, với tỷ suất lợi nhuận từ 50 đến 70%."
Tuy nhiên, ông Diệu cũng khuyến cáo nông dân khi tiếp cận với mô hình này cần giữ nguồn nước sạch và ổn định, không canh tác nhiều quanh ao và giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật trôi xuống ao qua các trận mưa.
Nuôi cá tầm trong ao đất yêu cầu chú ý đặc biệt đến lượng bùn tích tụ. Việc bố trí lồng cá gần hố thoát bùn và thường xuyên xả bùn theo kế hoạch là rất quan trọng để duy trì nước ao sạch. Để đảm bảo điều kiện tốt nhất, nông dân nên thả cá với mật độ thưa hơn so với các mô hình nuôi cá tầm khác.
Cá tầm Siberia Nga có khả năng chịu đựng nhiệt độ nước lên tới 28°C, do đó, chúng có thể sinh sống tốt trong điều kiện tự nhiên của ao đất.
Nuôi cá tầm trong ao đất yêu cầu chú ý đặc biệt đến lượng bùn tích tụ
Do yêu cầu về thời tiết và môi trường, nông dân cần lấy nguồn giống uy tín, rõ ràng, đảm bảo cá khỏe và có bảo hành từ công ty cung cấp.
Ông Lê Văn Diệu chia sẻ rằng, nhận thấy hiệu quả của mô hình nuôi cá tầm trong ao đất với chi phí thấp và tỷ suất lợi nhuận cao, trung tâm đang tích cực tìm kiếm các nông hộ để chuyển giao kỹ thuật, nhằm mang lại mô hình kinh tế hiệu quả cho người nông dân.
Gần đây, Hội Nông dân huyện Đức Trọng (tỉnh Lâm Đồng) đã tổ chức các buổi tham quan, tìm hiểu mô hình và định hướng chuyển giao cho nông dân. Đây là một mô hình hiệu quả, phù hợp với điều kiện ao nuôi có sẵn và mức đầu tư vừa phải, phù hợp với người nông dân.
Hy vọng trong tương lai gần, sẽ có nhiều ao đất của nông dân nuôi cá tầm bên cạnh các trại cá tầm đầu tư lớn với quy mô rộng. Đây là một hướng đi mới, mở ra cơ hội phát triển kinh tế cho các nông hộ ở vùng Đức Trọng và Lâm Hà.
