Trong quan niệm của người Việt. xây nhà là một trong những công việc quan trọng nhất trong cuộc đời con người. Có rất nhiều quy tắc, cách thức được người xưa truyền lại vẫn còn giá trị đến tận ngày nay. Một trong những kinh nghiệm quý báu đó là: “Cổng chính xuyên qua đại sảnh, nhà tan cửa nát” được nhiều người khắc ghi để thực hiện.
“Cổng chính xuyên qua đại sảnh, nhà tan nát, người chết”
Xây nhà là việc quan trọng dù ở thời xưa hay thời hiện đại. Ngoài việc làm cho công trình vững chắc còn cần phải kết hợp với quy tắc phong thủy. Người xưa có câu “cổng chính xuyên qua đại sảnh, nhà tan cửa nát” là một trong những kinh nghiệm quý báu của ông cha ta.
Đối với một ngôi nhà mới xây, vị trí cửa rất quan trọng. Khi mọi người nhìn thấy một ngôi nhà mới, điều đầu tiên họ nhìn thấy là cánh cổng, có thể nói cánh cổng là bộ mặt của ngôi nhà. “Cổng chính xuyên qua đại sảnh” có nghĩa là khi xây cổng chính của một ngôi nhà, tốt nhất không nên vượt quá chiều cao của sảnh chính ngôi nhà nếu không sẽ gây ảnh hưởng không tốt.
Theo phong thuỷ, những ngôi nhà nên được xây dựng hướng về phía Bắc và phía Nam vì hướng nhà như vậy có thể cho phép ánh sáng mặt trời chiếu vào nhà. Ánh sáng mặt trời rất quan trọng đối với cuộc sống hàng ngày của chúng ta, nó không chỉ mang lại sự ấm áp cho chúng ta mà tia cực tím trong ánh nắng mặt trời còn có khả năng khử trùng mạnh mẽ. Nếu ngôi nhà không được tiếp xúc lâu với ánh sáng mặt trời thì ngôi nhà sẽ có vẻ lạnh lẽo, ẩm ướt, lâu ngày sẽ gây bất lợi cho sức khỏe của những người sống ở đó. Cả người già và trẻ em đều cần được tắm nắng, điều này không chỉ giúp cơ thể ấm hơn mà còn thúc đẩy việc bổ sung canxi cho cơ thể.
Tuy nhiên, nếu cổng chính cao hơn đại sảnh sẽ cản trở người sống trong nhà phòng chính tận hưởng được ánh nắng. Đối với người già khuyết tật tay chân, việc sống trong môi trường như vậy khá bất lợi. Người già máu chảy chậm, cơ thể khó làm ấm hơn, vào mùa đông họ thường sợ lạnh hơn. Nếu sống trong môi trường ẩm ướt và lạnh lẽo trong thời gian dài sẽ gây bất lợi cho cơ thể và tinh thần của cá nhân.
Một trong số những lý do để cổng chính xuyên qua đại sảnh có liên quan đến ngũ hành tương sinh. Người xưa tin rằng phương nam tượng trưng cho lửa và phương bắc tượng trưng cho nước. Chỉ khi cả hai đạt được thỏa thuận thì xã hội mới trở nên hài hòa hơn. Khi cổng hướng Nam cao hơn sảnh chính thì lửa nhiều hơn nước, người xưa cho rằng nhà như vậy rất dễ bị cháy. Mặc dù điều này có thể không hẳn là sự thật nhưng ngay cả khi ngôi nhà tiềm ẩn những nguy hiểm như vậy thì đó cũng là một điều vô cùng đáng sợ đối với những người sống bên trong.
Suy cho cùng, người ta khi xây nhà đều hy vọng có thể sống trong hòa bình, ổn định, nếu ngôi nhà như vậy có khả năng xảy ra hỏa hoạn thì không ai sẵn lòng ở lâu trong ngôi nhà như vậy. Đặc biệt, những ngôi nhà mà người xưa sinh sống hầu hết đều có kết cấu bằng gỗ, một khi đám cháy bùng phát trong những ngôi nhà như vậy sẽ rất khó dập tắt.
Vì vậy, người xưa rất cảnh giác với những ngôi nhà có cổng chính cao hơn sảnh chính, chính điện, vì tin rằng sống trong những ngôi nhà như vậy sẽ dễ gặp tai họa.
Quan niệm “Cổng chính xuyên qua đại sảnh” trong thời đại hiện nay
Mặc dù kiểu xây cổng chính cao hơn đại sảnh không chắc chắn mang đến cho chúng ta tai họa, nhưng sống trong ngôi nhà như vậy lại không có ánh sáng tốt. Đây không phải là vấn đề nghiêm trọng nhưng nếu bạn đã sống trong một ngôi nhà như vậy hàng chục năm thì những chi tiết này cũng cần được chú ý. Người xưa cảnh báo thế hệ tương lai về những chi tiết cần chú ý khi xây nhà, nếu không làm theo những chi tiết này có thể sẽ chuốc họa vào thân.
Với sự phát triển không ngừng của xã hội, việc xây nhà dựa trên nhiều tiêu chí, tiêu chuẩn nên nhiều câu nói của người xưa không còn có thể áp dụng được trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, những kinh nghiệm của người xưa vẫn có giá trị tham khảo, tạo tiền đề cho việc thiết kế, xây dựng được hoàn thiện hơn.
