Một sự thật không thể phủ nhận là trong cuộc đối thoại với các con, đa phần phụ huynh khắp nơi trên thế giới đều sử dụng những cụm từ giống nhau. Trong số đó có nhiều lời nói mà trẻ em không hề muốn nghe và thậm chí có thể làm chúng cảm thấy bị tổn thương.
Dưới đây là danh sách 5 lời nói mà trẻ em thường không thích nghe từ phía cha mẹ. Hãy tự hỏi xem bạn có hay nói những lời như thế không nhé!
“Trẻ con thì biết cái gì”
Câu này thường khiến trẻ có cảm giác chúng không được trân trọng. Khi trẻ bắt đầu phát triển khả năng suy nghĩ và đưa ra quyết định một cách độc lập, chúng khao khát được sự công nhận và hỗ trợ từ phía cha mẹ.
Việc cha mẹ thường xuyên sử dụng những lời nói tiêu cực như thế này để phủ nhận nhận thức của con cái không chỉ có thể làm giảm tự tin ở trẻ mà còn có nguy cơ khiến trẻ phát triển một tâm lý phản kháng, từ đó tạo ra khoảng cách trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
Việc cha mẹ phủ nhận nhận thức của con khiến trẻ cảm thấy tự ti
“Nhìn con người ta mà xem”
Câu nói này có thể tạo áp lực không cần thiết và làm trẻ mất tự tin, bởi vì mỗi đứa trẻ đều có những năng lực và sở thích riêng biệt. Trẻ cần được khuyến khích phát triển theo những cách thức phù hợp với bản thân thay vì bị đặt lên bàn cân so sánh.
Cha mẹ sử dụng cách so sánh này để thúc đẩy trẻ có thể vô tình tạo ra một môi trường đầy áp lực, khiến trẻ cảm thấy chúng không bao giờ có thể sống kịp kỳ vọng, dẫn đến tình trạng nản lòng và tự nghi ngờ.
“Con là con, con phải nghe lời bố mẹ”
Trong quá trình trưởng thành của con cái, cha mẹ đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nhưng như vậy không có nghĩa là cha mẹ được quyền tước bỏ sự lựa chọn hay quyền tự chủ của con. Trẻ cũng có nghĩ của trẻ, có những mong muốn của trẻ và cha mẹ nên tôn trọng điều đó.
Cha mẹ không nên dùng lời nói như vậy để trấn áp con bởi nó sẽ khiến trẻ cảm thấy tức giận, từ đó khiến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trở nên căng thẳng.
Cha mẹ không nên lấy quyền làm cha mẹ để bắt con phải nghe lời
"Con không làm được điều gì có ích cả, làm sao để bố mẹ có thể yên lòng?"
Những lời này thường tạo cảm giác cho con trẻ rằng chúng bị đánh giá và thiếu sự tin tưởng từ phía cha mẹ. Trong hành trình trưởng thành, việc con mắc phải những sai sót hay những hành động chưa đủ suy nghĩ là điều không thể tránh khỏi và hoàn toàn bình thường, vì vậy cha mẹ không nên quá lo lắng hay căng thẳng về điều đó.
Nếu cha mẹ thường xuyên sử dụng những từ ngữ tiêu cực như thế để phê bình con cái, điều này có thể dẫn đến việc con cảm thấy mất tự tin và nản lòng, đồng thời có thể làm suy yếu mối quan hệ tin tưởng và gắn bó giữa cha mẹ và con cái.
“Con cứ như vậy bố mẹ không yêu con nữa”
Câu nói này có thể được phát ngôn trong một phút giây bất lực của cha mẹ, nhưng nó có thể gây ra sự sợ hãi và lo ngại nghiêm trọng cho trẻ. Trẻ em vô cùng cần sự yêu thương và sự ủng hộ không điều kiện từ phía cha mẹ của mình.
Việc cha mẹ sử dụng những lời nói mang tính đe dọa như vậy có thể khiến trẻ cảm thấy không an toàn và lo sợ bị từ chối, bị mất đi tình yêu thương, điều này có thể gây tổn thương sâu sắc đến tâm lý và ảnh hưởng lâu dài đến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
Khi tương tác với trẻ, điều quan trọng là tránh các phát ngôn có thể làm tổn thương tâm lý của chúng. Thay vào đó, hãy thể hiện sự tôn trọng đối với cá nhân của trẻ và tiếp cận quá trình phát triển của chúng một cách hỗ trợ và khích lệ. Chúng ta nên bày tỏ quan điểm và hy vọng của mình một cách tích cực và tôn trọng, như sau:
"Bố mẹ luôn tin tưởng rằng con có khả năng làm tốt hơn. Bố mẹ rất tự hào về sự nỗ lực của con."
"Mỗi đứa trẻ đều có điểm mạnh và điểm yếu của mình, và con cũng không phải là ngoại lệ. Bố mẹ sẽ luôn ở đây để hỗ trợ con phát huy điểm mạnh và cải thiện điểm yếu."
"Bố mẹ rất quan tâm đến ý tưởng và nguyện vọng của con. Chúng ta có thể cùng nhau tìm ra những cách thức tốt nhất để biến chúng thành hiện thực."
"Bất kể con làm gì, tình yêu của bố mẹ dành cho con luôn không đổi. Bố mẹ cũng hy vọng con sẽ hiểu và cân nhắc đến những mong đợi của bố mẹ."
Những lời khích lệ và tôn trọng này không chỉ giúp trẻ cảm nhận được sự yêu thương và hiểu biết từ phía cha mẹ, mà còn tạo động lực và sự tự tin cho trẻ phát triển. Sự kiên nhẫn và yêu thương trong giao tiếp, cùng với việc áp dụng phương pháp tích cực, sẽ hướng dẫn và nuôi dưỡng trẻ một cách hiệu quả, từ đó xây dựng nên mối quan hệ chặt chẽ, khỏe mạnh giữa cha mẹ và con cái, đồng thời tạo ra môi trường phát triển tốt nhất cho trẻ.
