Giảo cổ lam là dược liệu cổ quý hiếm được sử dụng với rất nhiều công dụng trong y học. Loại rau ngày xưa nhà nghèo hay ăn nay lên đời thành đặc sản, mặc dù giá cao vẫn được nhiều người săn lùng.
Giảo cổ lam - từ món ăn nhà nghèo nay thành đặc sản
Giảo cổ lam là cây thân thảo có thân mảnh, dễ gãy, mọc leo nhờ các tua cuốn đơn ở nách lá, có cây đực và cây cái riêng biệt; lá cây giống lá kép, có hình chân vịt khép kín, màu xanh thẫm; hoa mọc thành cụm có hình chuỳ, bông hoa nhỏ có màu trắng, các cánh hoa nở xòe rời nhau, tạo hình ngôi sao. Bao phấn ở bông hoa dính thành đĩa, bầu hoa có 3 vòi nhuỵ; quả có hình cầu, kích thước 5 – 9mm, khi chín quả có màu đen.
Giảo cổ lam - từ món ăn nhà nghèo nay thành đặc sản
Giảo cổ lam được tìm thấy nhiều ở vùng núi Fansipan thuộc Sa Pa (Lào Cai) và núi đá vôi thuộc tỉnh Hòa Bình. Đây chính là loại rau dành cho người nghèo ở vùng quê miền núi khi xưa. Sau này, cuộc sống của mọi người khấm khá hơn, ít ai đi hái về làm rau ăn. Vài năm trở lại đây, chúng bỗng trở thành đặc sản được nhiều người săn lùng vừa chữa bệnh vừa làm rau ăn.
Do thị trường có nhiều khách hàng ưa chuộng giảo cổ lam, nên người dân ở Hòa Bình đã tranh thủ hái loại rau này về bán. Họ thu hoạch lá và dây leo quanh năm, có thể dùng tươi hoặc dùng khô đều được. Loại giảo cổ lam được ưa chuộng nhất vẫn là loại 5 lá. Một số người còn vào núi hái ngọn và lá non về bán trên mạng xã hội. Chỉ sau vài phút đăng tải, họ đã bán hết vài cân rau với giá không hề rẻ. Hiện nay, trên thị trường, giảo cổ lam có giá từ khoảng 250.000 đến 300.000 đồng/kg sấy khô; 100.000 đồng/kg rau giảo cổ lam,… Đắt đỏ là vậy nhưng người thành phố vẫn dám chi để được thưởng thức món ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng này.
Một số công dụng của giảo cổ lam
Nhờ những thành phần quý giá, giảo cổ lam có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe:
+ Ổn định đường huyết
Hợp chất saponin có trong giảo cổ lam có tác dụng rất tốt đối với quá trình cải thiện và làm giảm đường huyết đối với những người bị cao huyết áp. Bên cạnh đó, hoạt chất này còn tham gia vào quá trình ổn định lưu thông máu, cải thiện tình trạng đái tháo đường đối với những bệnh nhân tiểu đường type 2, ngăn ngừa các biến chứng của tiểu đường.
+ Tốt cho máu và tim mạch
Các hợp chất trong giảo cổ lam được nghiên cứu là rất tốt đối với những bệnh nhân đang gặp phải tình trạng mỡ máu, có dấu hiệu xơ vữa động mạch. Chúng giúp giảm cholesterol trong máu, giúp lưu thông máu não, phòng ngừa tai biến và đột quỵ. Giảo cổ lam còn rất tốt đối với người mắc bệnh về tim mạch, các chất trong vị thuốc này có tác dụng kiểm soát huyết áp, giảm cơn đau tim, phòng ngừa các biến chứng về tim mạch.
Nhờ những thành phần quý giá, giảo cổ lam có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe
+ Chống ung thư
Một trong những tác dụng được coi là thần kỳ của giảo cổ lam là khả năng ngăn ngừa sự hình thành khối u trong cơ thể, tiêu diệt mầm mống tế bào ung thư. Trong đó, đáng kể là hoạt động của hợp chất saponin ngăn chặn và tiêu diệt tế bào ung thư, nhất là ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đại tràng, ung thư tử cung, ...
+ Bảo vệ tốt cho gan
Những hợp chất quý trong giảo cổ lam được nghiên cứu có khả năng bảo vệ rất tốt cho gan, làm giảm các triệu chứng đau và khó chịu do bệnh lý về gan gây ra. Chúng cũng có khả năng tái tạo tế bào gan để phục hồi sức khỏe đối với những người mắc bệnh lý về gan.
+ Tăng cường sức khỏe
Vẫn là hợp chất saponin trong giảo cổ lam là hợp chất tham gia trực tiếp vào quá trình cải thiện sức đề kháng của cơ thể. Chúng có thể giúp cơ thể tăng khả năng miễn dịch, được coi là loại thảo dược quý giúp tăng cường sức khỏe của con người.
Bên cạnh đó, giảo cổ lam còn có rất nhiều tác dụng khác như: an thần, chống căng thẳng, chữa mất ngủ, cải thiện chứng chán ăn, sút cân, đốt cháy mỡ thừa, kiểm soát đường huyết, cân nặng, chống lão hóa… Đây là bài thuốc quý mà trước đây chỉ giới quý tộc mới có điều kiện để sử dụng bồi bổ sức khỏe và chữa bệnh.
