Ở bất kỳ hoàn cảnh, thời điểm nào, rủi ro luôn luôn rình rập, đe dọa cuộc sống của mỗi người gây gánh nặng cho cộng đồng và xã hội. Rủi ro phát sinh hoàn toàn ngẫu nhiên bất ngờ không lường trước được nhưng xét trên bình diện xã hội, rủi ro là một tất yếu không thể tránh được. Để được hưởng quyền lợi tối đa về bảo hiểm xã hội, bạn không nên bỏ qua những thông tin quan trọng dưới đây.
Thông tin quan trọng về mức đóng BHXH bắt buộc nên biết
Bảo hiểm xã hội bao gồm quỹ hưu trí (HT), quỹ ốm đau, thai sản (ÔĐ-TS), quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT) với người lao động (NLĐ).
- Trên cơ sở lương của người lao động, doanh nghiệp sẽ đóng 21.5%, người lao động sẽ đóng 10,5%. Trường hợp tính gộp để người lao động đóng hết 32% là hoàn toàn không đúng với quy định.
Lưu ý: Riêng đối với doanh nghiệp hoạt động trong các ngành nghề có nguy cơ cao về TNLĐ-BNN, nếu đủ điều kiện, có văn bản đề nghị và được Bộ LĐ-TB&XH chấp thuận thì được đóng vào quỹ TNLĐ-BNN với mức thấp hơn là (0.3%).
- Người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thực hiện theo đúng quy định tại Khoản 4 Điều 4 Văn bản hợp nhất số 922/VBHN-BHXH Quyết định Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ BHXH, BHYT.
- Người lao động đồng thời có từ 02 hợp đồng lao động (HĐLĐ) trở lên với nhiều đơn vị khác nhau thì đóng BHXH, BHTN theo HĐLĐ giao kết đầu tiên, đóng BHYT theo HĐLĐ có mức tiền lương cao nhất, đóng BHTNLĐ, BNN theo từng HĐLĐ.
- Trường hợp người lao động giao kết HĐLĐ với nhiều người sử dụng lao động thì người sử dụng lao động phải đóng BHTNLĐ, BNN theo từng HĐLĐ đã giao kết nếu người lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc.
- Người lao động ngừng việc theo quy định của pháp luật về lao động mà vẫn được hưởng tiền lương thì người lao động và đơn vị thực hiện đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN theo mức tiền lương người lao động được hưởng trong thời gian ngừng việc.
Sẽ có 5 trường hợp người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Nhóm hưởng bảo hiểm xã hội một lần đang có nhiều ý kiến khác nhau thuộc về nhóm nghỉ việc không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội. Cụ thể, dự luật quy định các trường hợp được nhận BHXH một lần tại Điều 77, gồm 5 nhóm:
- Người lao động tham gia BHXH đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH (để nhận lương hưu hằng tháng), không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện (đóng 1 lần cho những năm còn thiếu để đủ điều kiện nhận lương hưu). Ngoài ra, trong quá trình tham gia BHXH người tham gia chết, người thân sẽ được chọn nhận trợ cấp tuất hằng tháng hoặc nhận một lần do người thân chọn, không có sự phân biệt.
- Người lao động ra nước ngoài để định cư.
- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng, gồm ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS; Người đang bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định của Bộ Y tế nhưng không thuộc các trường hợp trên.
- Người làm trong quân đội, công an (sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân, binh sĩ, chiến sĩ…) người làm công tác cơ yếu, dân quân thường trực khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện, chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu.
- Riêng với nhóm người lao động tham gia BHXH bắt buộc, sau nghỉ việc 12 tháng không tiếp tục tham gia BHXH (cả bắt buộc và tự nguyện, không thuộc các nhóm kể trên), có tiếp tục được rút BHXH một lần hay không vẫn còn nhiều ý kiến, nhiều phương án khác nhau đưa vào Dự thảo Luật BHXH sửa đổi lần này.
Bên cạnh đó, Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi đang được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) hoàn thiện các bước cuối cùng để trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp cuối năm nay (dự kiến thông qua năm 2024, có hiệu lực từ năm 2025).
