Toàn bộ cơ thể đau mỏi
Khi cơ thể có nhu cầu năng lượng, gan khỏe mạnh sẽ giải phóng glucose giữa các bữa ăn hoặc bất cứ khi nào cơ thể cần. Tuy nhiên, khi gan bị bệnh, gan khó có thể thực hiện nhiệm vụ này một cách dễ dàng, vì vậy cơ thể bạn sẽ cảm thấy thường xuyên mệt mỏi, uể oải.
Đau bên phải vùng hạ sườn
Nếu bạn gặp một cơn đau âm ỉ, đôi khi đau dữ dội ở vùng hạ sườn phải thì rất có thể đó là dấu hiệu cảnh báo cho lá gan đang bị sưng, bị viêm và hoạt động không hiệu quả.
Đau cổ, vai gáy hoặc dưới ngực – Bệnh gan và túi mật
Các vấn đề liên quan tới gan hoặc túi mật cũng có thể gây đau ở cổ, vùng vai phía trên, phía dưới vùng ngực hoặc phía bên phải cơ thể. Theo Hiệp hội Vật lý Trị liệu Mỹ, bệnh liên quan tới túi mật có thể là nguyên nhân của việc đau xương bả vai. Vì thế, nếu bạn thường xuyên bị đau ở cổ, vai gáy hoặc dưới ngực thì nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra chính xác nhất.
Nên làm gì để có lá gan khỏe mạnh
Lá gan làm việc “quần quật” ngày đêm do đó để bảo vệ lá gan bạn cần xây dựng cho mình một lối sống khoa học bằng cách:
Uống đủ nước
Nước giúp quá trình chuyển hóa các tế bào mỡ ở gan diễn ra tốt hơn, ngược lại cơ thể thiếu nước sẽ làm tăng quá trình tích tụ mỡ. Khi cơ thể mất nước, độc tố sẽ tích tụ trong thận, ruột, gan và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng giải độc cơ thể của gan.
Ngoài ra, nếu cơ thể thiếu nước chức năng hoạt động của thận sẽ bị gián đoạn và “đùn đẩy” phần việc qua cho gan. Lúc này gan lại phải gánh thêm vai trò của thận khiến hiệu suất làm việc của gan bị giảm xuống. Do đó, để cải thiện chức năng gan hiệu quả cần uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.
Chế độ ăn uống khoa học
Để tăng cường sức khỏe cho gan, thực đơn hàng ngày cần đảm bảo đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất chính là chất đạm, chất béo, đường bột, vitamin và khoáng chất. Lưu ý, nên hạn chế các loại thức ăn có hàm lượng calo cao, chất béo bão hòa, carbohydrate tinh chế như bánh mỳ trắng, gạo trắng… và đường. Nên bổ sung thịt (nhưng hạn chế ăn thịt đỏ) và chất béo tốt cho gan (các chất béo không bão hòa đa như dầu thực vật, dầu cá, chất béo bão hòa đơn như quả bơ và các loại hạt).
Đặc biệt, nên tăng cường nhiều thực phẩm có chứa các loại vitamin và khoáng chất (có nhiều trong các loại quả trái cây như: cam, quýt, nho, bơ, táo, bưởi…) - có vai trò như chất chống oxy hóa, giúp loại trừ gốc tự do, chuyển hóa chất béo, làm sạch gan và phòng ngừa bệnh gan. Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả và ngũ cốc nguyên hạt.
Lưu ý, nên tránh các loại thực phẩm không còn tươi hay chứa chất bảo quản, hóa chất, phẩm màu và các loại thức ăn hun khói, tái sống, các loại gia vị có tính nóng như ớt, hạt tiêu…
Giảm stress
Stress/căng thẳng là kẻ thù tiềm ẩn của sức khỏe nói chung và gan nói riêng. Stress thường xuyên cùng với rối loạn giấc ngủ dẫn đến sự tưới máu ở gan, làm cho quá trình nuôi dưỡng tế bào gan bị gián đoạn và khiến chức năng lọc gan suy giảm.
Với những người thường xuyên mệt mỏi trong thời gian dài có thể gặp phải các dấu hiệu tổn thương gan như đau hạ sườn phải, tức ngực, rối loạn tiêu hóa… Do đó, để bảo vệ gan nên cố gắng giải tỏa những áp lực, căng thẳng trong công việc và cuộc sống hàng ngày bằng cách dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, đi du lịch, tập luyện thể dục thể thao…
Ngủ đủ giấc
Theo đồng hồ sinh học của cơ thể, khoảng thời gian từ 23h đến 1h sáng hôm sau là lúc gan làm việc tích cực nhất, gan thải độc và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể đồng thời chuyển hóa các chất dinh dưỡng đi nuôi các tế bào trong cơ thể. Từ 1h đến 3h túi mật trong gan giúp cơ thể tiêu hóa chất béo, cholesterol trong thức ăn và máu.
Nhưng nếu bạn thức khuya, gan dễ bị tổn hại do tăng sinh các phản ứng oxy hóa tại gan. Các phản ứng oxy hóa này sản sinh ra các chất trung gian độc hại sẽ làm tổn thương các tế bào gan và làm suy giảm vai trò của gan. Bạn nên từ bỏ thói quen thức khuya tránh ảnh hưởng đến sức khỏe cả gan. Nên đi ngủ trước 22h để tạo được giấc ngủ sâu vào khoảng 23h đến 3h sáng để gan làm việc hiệu quả hơn.
Kiểm tra sức khỏe gan định kỳ
Đa số bệnh gan thường không có triệu chứng rõ ràng khiến bệnh dễ bị bỏ qua. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời bệnh dễ tiến triển thành xơ gan, ung thư gan. Do đó, mỗi người cần nâng cao ý thức tầm soát và kiểm tra chức năng gan 6 tháng/lần.
