Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết đơn vị vừa phát hiện hơn 20 tấm giá đỗ bị ngâm hóa chất tại nhiều cơ sở sản xuất. Theo đó, các đối tượng khai nhận đã sử dụng vôi cục, nước giếng và một loại chất lỏng không màu trong quá trình sản xuất giá đỗ. Loại chất lỏng không màu thường được nhóm người này gọi là "nước kẹo".
Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết nước kẹo là hoạt chất 6-Benzylaminopurine. Chất này không thuộc danh mục các chất được sử dụng trong thực phẩm và danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng ở Việt Nam.
Các đối tượng khai nhận đã bán ra thị trường khoảng 2.900 tấn giá đỗ có ngâm hóa chất 6-Benzylaminopurine. Lượng bán ra trung bình trong một ngày khoảng 8-10 tấn.
Chất 6-Benzylaminopurine (BAP) là một chất kích thích tăng trưởng tế bào (cytokinin) thế hệ tổng hợp đầu tiên. Chất này không màu và kết tinh thành tinh thể hình kim.
6-Benzylaminopurine không tan trong các dung môi hữu cơ thông thường nhưng có thể tan trong dimethylfornamide, dimethyl sulfoxide, tan trong dung dịch nước vôi (Na2CO3). Vì vậy, nhóm đối tượng sử dụng thêm vôi trong quá trình trồng giá đỗ bằng hóa chất.
Chất này có tác dụng kích thích sự phát triển của cây, giúp cây ra nhanh, đâm chồi, tăng cường ra hoa, làm quả to hơn nhờ kích thích quá trình phân chia tế bào. Ngoài ra, loại hóa chất này cũng là "thuốc thần" đối với cây cỏ để tăng sức đề kháng trong các trường hợp như hạn hán, lạnh giá, dịch bệnh...
Một tác dụng khác của 6-Benzylaminopurine là ức chế enzyme kinase hô hấp ở thực vật. Nếu phun hóa chất này lên nông sản sau khi thu hoạch thì sản phẩm có thể giữ được độ tươi xanh trong khoảng thời gian lâu hơn.
6-Benzylaminopurine có tác dụng kích thích sự phát triển cho thực vật nhưng có hại cho động vật.
Chất 6-Benzylaminopurine được các cơ sở sản xuất sử dụng trong quá trình làm giá đỗ.
Chất này có tác dụng kích thích tăng trưởng tế vào. Nếu đi vào cơ thể con người, nó sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Khi hít hoặc tiếp xúc với 6-Benzylaminopurine qua da lâu dài, nó có thể làm thai nhi nhẹ ký, não úng tủy, gia tăng nguy cơ bị các dị tật bẩm sinh. Với lượng lớn, 6-Benzylaminopurine có thể gây nguy hiểm tính mạng cho con người
Vì mức độ độc hại, 6-Benzylaminopurine đã bị cấm sử dụng cho con người.
Việc sử dụng hóa chất này trong quá trình trồng giá đỗ sẽ rút ngắn thời gian thu hoạch nhờ khả năng kích thích phân chia tế bằng, tăng tốc độ phát triển.
Do 6-Benzylaminopurine chỉ tan tốt trong dung dịch có tính kiềm, kém tan trong nước (vốn có môi trường pH trung tính) hoặc axit nên việc rửa giá đỗ nhiều lần với nước cũng không làm sạch dư lượng hóa chất tồn dư. Khi đó, sức khỏe của người sử dụng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
