Trong mỗi loại thực phẩm đều chứa hàm lượng vitamin và các dưỡng chất nhất định, cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể khi ăn. Nhưng trong quá trình chế biến, các vitamin và dưỡng chất đó sẽ vô tình bị giảm đi đáng kể. Vì vậy, để có thể đảm bảo nguồn dinh dưỡng đó không bị hao bớt, và cơ thể có thể được hấp thụ đầy đủ thì công đoạn chế biến trước khi ăn là rất quan trọng.
Dưới đây là 4 nguyên tắc nấu ăn vô cùng quan trọng, giúp bạn trong quá trình chế biến không làm hao hụt nguồn vitamin, dinh dưỡng quý giá trong thực phẩm và giúp cho cơ thể hấp thụ chúng một cách hoàn chỉnh nhất.
1. Nấu cháo, nấu cơm không nấu chung với thực phẩm có tính kiềm
Khi nấu cháo hay nấu cơm, rất nhiều người có sở thích là cho thêm một số thực phẩm có chứa kiềm vào. Trong đó, quen thuộc nhất là nước dừa, rau chân vịt, bông cải xanh... để giúp món ăn thêm đẹp mắt, gạo dẻo, cung cấp chất xơ và thơm ngon hơn. Tuy nhiên, như chúng ta vẫn biết rằng, trong lương thực thì vitamin B có đặc tính rất kém bền, khó tồn tại, đặc biệt là trong trong môi trường kiềm. Chính vì vậy, nếu bạn nấu cháo hay nấu cơm mà sử dụng các thực phẩm chứa kiềm vào nấu chung thì kết quả vitamin B1, vitamin B2… sẽ mất đi một nửa, đây là sự hao tổn dinh dưỡng vô cùng lớn.
Đặc biệt đối với các loại cháo khá khó nấu như cháo nấu với ngô, các loại đậu rất giàu vitamin B1, B2 để cung cấp cho cơ thể. Mà bạn thêm thực phẩm chứa kiềm vào nấu cùng thì tình trạng mất vitamin sẽ lại càng nghiêm trọng hơn so với các loại cháo bình thường.
2. Sơ chế rau nên rửa trước, cắt sau
Không ít người có thói quen cắt rau xong mới bắt đầu rửa rau, ví dụ như khi nấu canh rau cải, chị em phụ nữ sẽ thường cắt rau nhỏ trước sau mới bắt đầu rửa rau. Tuy nhiên, cách làm này lại khá sai lầm, cần phải thay đổi ngay. Vì rau chứa rất nhiều vitamin có khả năng tan trong nước, như vitamin C. Nếu bạn thái, cắt nhỏ rau xong rồi mới rửa, sẽ khiến các vitamin tan trong nước theo nước mà trôi đi mất. Ngoài ra, một số loại rau cắt nhỏ như nấm, ớt, bỏ cuống nho để rửa thì đều là những sai lầm thường thấy trong sơ chế các món ăn, cần phải thay đổi ngay.
3. Mua trước ăn trước, làm trước ăn trước
Không ít những gia đình có thói quen mua rất nhiều thực phẩm rồi về để tích trữ trong tủ lạnh trong vài ngày. Mặc dù việc làm này cũng không hoàn toàn sai trong một số trường hợp như bạn không có nhiều thời gian để mỗi ngày lại đi mua thực phẩm hay lúc cần có thể nấu luôn nhưng điều này lại khiến chúng mất đi các vitamin cần thiết. Người ta nói ăn thực phẩm tươi sống mỗi ngày đều có lý do cả.
Ví dụ như đối với rau, một khi được hái xuống, thì quá trình sản xuất chất dinh dưỡng trong rau cũng sẽ bị gián đoạn, nhưng quá trình tiêu hao chất dinh dưỡng lại không bị dừng lại. Chính vì vậy, các chất dinh dưỡng trong rau không được thêm vào mà sẽ càng ngày càng ít đi sau khi được hái xuống. Và chất dinh dưỡng thường bị hao hụt nhiều nhất là các vitamin tan trong nước. Nếu lấy vitamin C làm ví dụ, vitamin C trong rau sẽ sụt giảm từ 50 - 80% trong 7 ngày bảo quản. Không chỉ vậy rau dù được bảo quản tủ lạnh cũng gặp phải tình trạng bị thối rữa. Vì vậy tốt nhất là bạn nên mua về chế biến luôn.
Ngoài ra, thức ăn chế biến phải đảm bảo độ tươi mới, không nên sử dụng thực phẩm đã để quá lâu vì chúng thường đã mất rất nhiều chất dinh dưỡng, thậm chí bị nhiễm khuẩn và hình thành một số chất không tốt cho sức khỏe.
4. Xào, chần thứ ăn nên để lửa lớn
Để rút ngắn thời gian nấu ăn nhất có thể, thường chúng ta sẽ để lửa lớn khi nấu. Điều này cũng tương đương với nguyên tắc “nhiệt độ cao, thời gian ngắn” được áp dụng trong ngành thực phẩm khi sản xuất đồ hộp. Mục đích của lửa to, thời gian nấu ăn rút ngắn đó chính là đảm bảo tối đa chất dinh dưỡng trong quá trình nấu ăn, hạn chế mức thấp nhất hao hụt các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm.