Xôi thường xuất hiện vào các bữa ăn sáng, khi cần thắp hương thờ cúng. Nhiều người thường ra chợ mua xôi vì ngại mang chõ ra đồ. Nhiều người cho rằng nấu bằng nồi cơm điện, hạt xôi sẽ không tròn đều hay nát dính, ướt. Nhưng bạn yên tâm nấu bằng nồi cơm điện ngày nay mà biết cách thì hạt xôi dẻo ngon không bết dính nhé.
Chuẩn bị nguyên liệu nấu xôi:
Gạo nếp (nhiều ít tùy thuộc vào thành viên gia đình). Gạo nếp muốn ngon phải là nếp cái hoa vàng, nếp nương, chọn hạt đều mẩy và hạt tránh mua hạt gạo vỡ nát. Chọn gạo nếp cần chú ý hạt màu trắng không có đầu đen, không bị hôi dầu để tránh gạo đã để lâu sẽ mất nhựa gạo nên ăn sượng không dẻo. Hạt gạo có màu trắng đục sẽ ngon hơn hạt nếp màu trắng trong.
Các loại hạt nấu cùng: đỗ xanh đã chà vỏ, đậu đen, lạc, đậu lăng, gấc, tùy theo sở thích, hoặc xôi trắng thì không cần các loại hạt này.
Một chút muối, một chút dầu ăn/mỡ gà, muối vừng lạc ăn kèm
Sơ chế gạo, đỗ
Nấu bằng nồi cơm điện thì có thể không cần ngâm gạo mà nấu luôn như nấu cơm thông thường, chỉ cần ngâm đỗ.
Đỗ xanh và đậu đen, lạc nên ngâm nước trước khi nấu để hạt nhanh mềm nhanh chín.
Đỗ xanh đã chà vỏ thì sẽ chín nhanh, chín được cùng gạo nếp nên nếu nấu gạo nếp đỗ xanh thì chỉ cần ngâm đậu xanh trước nửa tiếng rồi trộn đều cùng nếp và cho vào nấu.
Còn đậu đen có 2 cách: Ngâm 2 -6 tiếng sau đó cho vào nấu cho sôi lên để hạt đậu mềm rồi mới trộn cùng gạo. Đậu đen có thêm bí bíp ngâm xong có thời gian thì nên rang qua trên chảo cho khô và thơm. Cách rang hạt đậu như thế này sẽ giúp đậu thêm thơm mềm khi nấu xôi nhanh chín và thơm đặc biệt nhưng chỉ rang qua tránh rang kỹ.
Lạc thì ngâm khoảng 2 -6 tiếng rồi cho vào ninh trước để cho lạc chín thì mới trộn gạo vào. Nếu lạc không ninh trước thì khó chín khi ăn sẽ bị sượng.
Cách nấu xôi bằng nồi cơm điện
Gạo nếp mang vo sạch, nhặt bỏ hạt tẻ lẫn vào, đãi cho sạch trấu. Cách nấu xôi nếp bằng nồi cơm điện thì không cần ngâm gạo. Gạo thời nay hút nước hơn gạo nếp thời xưa nên khi nấu xôi bằng nồi cơm điện thì việc không ngâm giúp bạn dễ nấu hơn.
Cách 1 nấu xôi với lượng nước vừa đủ như nấu cơm tẻ: Sau khi vo gạo xong, rửa sạch các loại hạt xong thì bạn cho hạt đậu đen, lạc vào nồi ninh cho mềm trước. Sau đó trộn gạo với hạt, cho thêm 1 thìa cà phê muối, thìa cà phê đường để khử chát cho gạo. Cho rất ít để đậm vị chứ không nổi vị. Cho tất cả vào nồi cơm điện, thêm nước chỉ đủ xâm xấp bề mặt gạo. Rồi nhấn nút cook. Khi nồi chuyển về chế độ ấm thì bạn dùng đũa đảo đều lên. Lưu ý không dùng muôi thìa đảo vì sẽ dễ làm nát hạt nếp. Dùng đũa sẽ đánh tơi hạt xôi. Trong lúc đảo bạn cho thêm thìa dầu ăn hoặc mỡ gà vào đảo cùng thì sẽ giúp hạt nếp tơi, bóng không dính không nát. Đảo lên xong bạn đậy vung lại cho nếp tiếp tục chín bằng hơi.
Làm theo tác này phải nhanh để giữ nhiệt, tránh việc phải bật lại nút cook thì nguy cơ xôi sẽ bị xém ở đáy nồi. Tầm 10 phút sau mở vung nồi ra tránh để lâu thì hơi nước trên vung nồi rơi lại vào nếp làm nếp bị ướt nát. Tránh để lâu xôi sẽ bị dính tảng lại khi ăn xôi sẽ không tơi.
Xôi nếp đơm ra đĩa thắp hương hoặc ăn cùng với muối lạc, muối vừng ruốc, thịt kho trứng...
Cách 2 nấu xôi bằng nhiều nước rồi gạn bỏ nước ra: Cách này là cách mà người xưa thường áp dụng khi nấu bằng bếp củi. thì bạn không cần căn số nước mà cho nhiều hơn lượng nước thông thường. Các loại hạt đậu đen, lạc cũng cần nấu cho chín mềm trước khi trộn với gạo nếp. Sau đó cho hỗn hợp vào nồi cho ngập nước. Bật nồi cơm cho sôi lại thì nhanh chóng nhấc ra gạn nước ra khỏi nồi. Sau đó nấu tiếp, cho tới khi nồi cơm bật về nút giữ ấm, bạn đợi 10 phút thì mở ra cho chút dầu ăn/mỡ gà vào đảo đều cho xôi bóng đẹp. Đậy vung lại tầm 5 phút nữa là xới xôi ra.
Hạt xôi khi có đường và muối sẽ đậm vị, có dầu mỡ thì sẽ căng bóng. Khi dùng đũa nhỏ đảo sẽ không làm nát hạt xôi nên hạt sôi trông đẹp đều, dẻo.
Nếu bạn có nước dừa thì nấu nước dừa thay cho nước lọc sẽ giúp hạt xôi thơm và ngậy vị dừa. Khi nấu chín thay dầu ăn/mỡ gà bằng chút nước cốt dừa vào.